Tomaten kweken

Tomatenzaadjes
Als je besloten hebt om je eigen tomatenplanten te gaan kweken is het natuurlijk van belang om de juiste zaadjes voor die planten te verkrijgen. Daarvoor zijn een aantal methoden te bedenken.
• tuincentra: voor beginners is het redelijk uitgebreide assortiment van tuincentra vaak de juiste plaats om te beslissen welke soort tomaat je zou willen gaan kweken. Probeer je tevoren in te lezen en weet welke eigenschappen de verschillende rassen kunnen hebben. Wil je bijvoorbeeld vleestomaten, smakelijke trostomaatjes of een exotische variant?
• Internet: op het internet zijn vele gespecialiseerde webwinkels waar je rustig kunt rondkijken. De tomatenrassen worden daar vaak uitvoerig beschreven en de bijbehorende afbeelding laat vaak al goed zien wat het uiteindelijke resultaat kan worden.
• Eigen productie: soms ben je ergens in de supermarkt een heerlijke tomaat tegengekomen en dan is het wellicht een interessant idee om wat zaadjes van die tomaat te 'oogsten'. Die zaadjes dienen gedroogd te worden en minimaal twee maanden met rust gelaten te worden. Je simuleert hiermee de rustperiode, die planten in de wintermaanden van moeder natuur krijgen.

Kiemkracht testen

Het loont beslist de moeite om vooraf te onderzoeken of de tomatenzaden voldoende kiemkracht hebben. Daar zijn interessante theorieën over, maar het meest eenvoudige om is een schoteltje of bord te nemen, daarop enkele lagen keukenpapier te leggen en dat keukenpapier echt vochtig te maken. Op dat keukenpapier kun je op een afstand van zo'n twee centimeter van elkaar verwijderd de tomatenzaadjes leggen. Neem vervolgens een stuk huishoudfolie en bedek daarmee de schotel of het bord. Zet het geheel vervolgens op een warme plaats, bijvoorbeeld op een door een kachel of direct zonlicht verwarmde vensterbank.

Maak een lijstje of plattegrondje waarop je aangeeft welke soorten tomatenzaden je precies waar op de schotel of het bord hebt neergelegd. Dat voorkomt dat er later verwarring ontstaat.

Na enkele dagen tot weken zie je het eerste leven in de zaadjes en de eerste voorlopige, miniblaadjes zullen zich proberen op te richten. Dit is het moment om de ontkiemde zaadjes in kleine potjes te planten.

Tomatenzaadjes opkweken
De zaailingen van tomatenzaadjes komen in normale omstandigheden tussen de een en twee weken met hun kopjes boven de grond. Een locatie met veel licht is de allerbeste plaats om de tomatenplantjes te kweken, maar teveel direct zonlicht is ook weer schadelijk. Teveel zonlicht kan de tere blaadjes verbranden. Een vensterbank op het zuiden is dus een goede plaats, mits de plant beschermd kan worden met, zeg, een vitrage. 

[Foto: Suzannah S.]

Op het moment dat er een viertal blaadjes aan het plantje zitten kun je de zwakke broeders verwijderen. Het heeft geen zin om voedingsstoffen te verspillen aan planten die na verloop van tijd mogelijk toch het loodje zullen gaan leggen. Vergeet niet de zaailingen regelmatig water te geven. Teveel is natuurlijk niet goed, maar als de grond te droog lijkt dan zullen de tomatenplantjes ook onvoldoende snel groeien.

Na een week of vier zullen de plantjes verpot moeten worden om de snel groeiende wortels meer ruimte te geven. Verpot iedere individuele plant naar zijn eigen middenmaat bloempot (12.5 centimeter doorsnede).

In een normaal voorjaar met voldoende hoge temperaturen zullen de tomatenplanten drie weken later groot en sterk genoeg zijn om ze buiten in de tuin of op het balkon te kunnen plaatsen. Daarna laat je de natuur zijn gang gaan en moet je hopen op een redelijk warme zomer.

Hou er wel rekening mee dat tomatenplanten hun bladeren zullen gaan opofferen om heerlijke sappige tomaten te leveren. Het kan dus zo zijn dat ze er wat haveloos bij gaan staan, maar ze sturen dan al hun energie, voedingsstoffen en vocht naar de bessen, waardoor de bladeren zullen verwelken.